Het Simon Wiesenthal Centrum (SWC) heeft tientallen leden van de voormalige nazi-Einsatzgruppen opgespoord, die mogelijk nog leven. Dat liet nazi-jager Efraim Zuroff woensdag weten aan The Associated Press (AP). Het SWC dringt er nu bij de Duitse regering op aan om een onderzoek naar deze mensen te starten, voordat het te laat is.

Onderzoek

In september stuurde Zuroff al een lijst met 76 namen naar de Duitse Ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken van mannen en vrouwen die dienden in de zogenaamde Einsatzgruppen. Het Duitse Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft daarop nog niet gereageerd, terwijl het Ministerie van Justitie liet weten dat het de lijst heeft doorgestuurd aan het kantoor van de speciale aanklager die misdaden uit het nazi-tijdperk onderzoekt. Het hoofd van dat kantoor, Kurt Schrimm, liet AP echter weten dat hij deze informatie nog niet heeft ontvangen.

Einsatzgruppen

De Einsatzgruppen bestonden vooral uit SS'ers en politiepersoneel, die achter de Duitse nazi-troepen aankwamen toen ze hun oorlog in het oosten vanaf juni 1941 begonnen. Het was hun taak om Joden op te sporen, bijeen te brengen en te vermoorden, vaak door middel van de kogel. Later werd die taak overgenomen door het opzetten van een systeem van speciale vernietigingskampen waar Joden sneller en effectiever konden worden uitgeroeid. Volgens het United States Holocaust Memorial Museum hadden deze doodseskaders in de lente van 1943 al meer dan een miljoen Sovjet-joden vermoord en tienduizenden anderen.

Opsporing

Zuroff spoorde de leden van de Einsatzgruppen op door van een lijst met 1.100 mogelijke verdachten, waarvan het SWC de geboortedatum wist, de jongste mensen eruit te pikken. Alle verdachten zijn geboren tussen 1920 en 1924, wat betekent dat ze nu minstens 90 jaar zijn, als ze nog leven. Vanwege de strikte Duitse privacy-wetgeving is het SWC er nog niet achter waar de verdachten leven, maar volgens Zuroff moet het voor de politie en de aanklagers niet al te moeilijk zijn om deze mensen op te sporen en vast te stellen of ze nog leven. Volgens Zuroff is dan ook 'iedere verdachte die nog leeft er een waaraan iets gedaan moet worden'.

Operation Last Chance

Het opsporen van deze doodseskaderleden maakt deel uit van 'Operation Last Chance', een gezamenlijk project van het SWC en de Targum Shlishi Foundation uit Miami. Zij hebben zich voorgenomen om daders die nog leven en mee hebben geholpen aan de Holocaust, op te sporen en te vervolgen. Of deze verdachten ook daadwerkelijk vervolgd zullen worden is nog maar de vraag. Bij een vorig dossier, waarbij elf voormalige Auschwitzbewakers werden opgespoord vond geen rechtsvervolging plaats omdat ze daarvoor door de Duitse justitie 'niet fit genoeg' werden geacht. In dit dossier is daar ook weer kans op. Ook zijn er door de afstand in tijd tot WO II vaak complicaties met het verzamelen van de bewijslast, zoals getuigenverklaringen, om deze mensen nog veroordeeld te krijgen.

Bovendien lijkt het Duitse rechtssysteem na WO II 'niet al te happig' op deze zaken, zo verklaarde Rainer Pohlen ten tijde van de Auschwitz-zaak. Hij was advocaat van een veroordeelde nazi-misdadiger. Lange tijd werd er volgens hem de andere kant op gekeken. Desondanks denkt hij wel dat de inspanningen van Zuroff ertoe hebben bijgedragen dat veel van dergelijke zaken in ieder geval nu voorkomen.

nieuwsbank.nl