Polonya
Ulusal Anma Enstitüsü, II. Dünya Savaşı sırasında Auschwitz
ve çevre kamplarda işlenen suçlar ile ilgili tekrar soruşturma
açıyor. Soruşturma 1980’li yıllarda Polonya’nın Demir Perde
ülkelerinden biri olması sebebiyle kapatılmıştı
Polonyalı yetkililer II. Dünya Savaşı sırasında Auschwitz ve çevre kamplarda
işlenen suçlar için tekrar soruşturma açıyor. Ulusal Anma
Enstitüsü (Institute of National Remembrance) yaptığı açıklamada
Nazi ve komünizm dönemi suçlarının soruşturulacağını belirtti.
Yapılan yeni soruşturmanın amaçlarından biri, yaşayan herhangi
bir Nazi işbirlikçisini varsa yakalamak olarak açıklandı.
Auschwitz Toplama ve Ölüm Kampı, Nazi Almanya’sı tarafından 1940 yılında Polonya’nın
işgalinden sadece bir hafta sonra açılmıştı. Savaşın sürdüğü
beş yıl boyunca Alman ve Avusturyalı Naziler, Auschwitz-Birkenau
kampında büyük çoğunluğunu Avrupa Yahudilerinin oluşturduğu,
Romenler, eşcinseller, özürlüler ve Polonya halkından 1,5
milyon insanı öldürmüştü. Nazi Almanya’sı Polonya’da ayrıca
Chelmno, Treblinka ve Belzec toplama kamplarında insanları
ölüme yollamıştı. Bu kamplara yakın bölgelerde enstitü
tarafından planlanan bir soruşturma olduğu bilgisi henüz
iletilmedi.
Önemli Nazi avcılarından Efraim
Zuroff, Polonya’nın soruşturmaları tekrar açmasını övdü.
Ohio otomotiv çalışanı John Demkanjuk’u geçtiğimiz ay mahkûm
eden davaya atıfta bulunan Zuroff “soruşturmanın tekrar
açılması yeni adli davaların açılmasında kudretli bir etkiye
sahip olacak” dedi. Demjanjuk 28.060 cinayete yardımcı
olmaktan suçlu bulunmuştu. Bu karar ile ilk kez Almanya,
Nazi kamplarında bekçilik yapan bir gardiyanı mahkûm etmiş
oldu. Mahkûmiyet kararının arkasında ‘kamplarda çalıştıysan,
delil aranmadan kitle imha ve soykırım sürecinin bir parçasısın’
teorisi yer alıyor. Bu kararın teşkil ettiği örnek sonucu,
Almanya ve diğer otoriteler Nazi gardiyanları başta olmak
üzere yüzlerce tıkanmış soruşturmayı tekrar açtı. Sanıkların
yaşlılığı nedeniyle savcılar, zamana karşı bir yarış vermekte.
Zuroff konu ile ilgili olarak, “Polonya’nın izini bulduğu
tüm Nazi işbirlikçilerinin, Demjanjuk örneğinde olduğu
gibi Almanya’da yargılanmasını istiyoruz” dedi. Polonya,
Nazi suçları ile ilgili en çok dava açılan buna karşılık pek sonuç alınamayan bir ülke olarak biliniyor. Böyle davalarda Berlin
sanıkların sınır dışı edilerek Almanya’ya gönderilmesini
talep ediyor. Polonya 1960 ve 1970’li yıllarda Auschwitz’teki
insanlık suçlarından dolayı soruşturmalar açmış fakat pek
sonuç alamadan 1980’lerde soruşturmaları kapatmıştı. Komünizmin
sona ermesi ile soruşturmalar tekrar açılabiliyor. Polonya’da
Nazi suçlarından dolayı en son hüküm giyen kişi Henryk
Mania, Chelmno toplama kampında yaşanan katliamda payı
olması sebebiyle 8 sene hapse mahkum edilmişti.
salom.com.tr
|