|
Bijna
zevenenzestig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog,
en nog steeds zijn er honderden hoogbejaarde oud-nazi's in
leven die zich nimmer voor een rechtbank hebben moeten verantwoorden.
De meesten van hen genieten in die Heimat van hun stokoude dag: zo blijkt uit
'Levy en de laatste Nederlandse nazi's', een zesdelige documentairereeks
waarin Gideon Levy (zelf een Nederlandse jood, wiens familie
in de oorlog ernstig getroffen werd) enkele in Duitsland
wonende Nederlandse nazi's met een onaangekondigd bezoekje
vereert.
Gideon Levy «Een paar jaar geleden las ik in een krantenbericht dat de van geboorte
Nederlandse oorlogsmisdadiger Klaas Carel Faber in vrijheid
leefde in een stadje in Beieren. Na de oorlog was hij door
een Nederlandse rechter ter dood veroordeeld – er waren tweeëntwintig
moorden bewezen – maar in 1952 ontsnapte hij uit de gevangenis
van Breda, en vluchtte naar Duitsland.
»Ik vroeg me af hoeveel oud-nazi's
er zo nog in Duitsland leefden, en of er een instantie bestond
die jacht maakte op die mensen. Dat laatste bleek inderdaad
het geval: bij de Duitse justitie zijn er nog verbazend veel
mensen voltijds bezig met het jagen op nazi’s.
»Het pijnlijke is alleen dat ze die
mannen vaak wel vinden, maar er niet in slagen om ze veroordeeld
te krijgen. Echt bizar, als je er bij stilstaat: in Duitsland
zijn er sinds de Tweede Wereldoorlog aanzienlijk minder oorlogsmisdadigers
veroordeeld dan in Nederland.»
HUMO Hoe komt dat?
Levy «In Nederland werden mensen die
met de Duitsers heulden beschouwd als landverraders. Nederlandse
SS’ers die een verzetsman hadden omgebracht, werden eigenlijk
per definitie ter dood veroordeeld. Maar in Duitsland werden
verzetslui gezien als terroristen.
»En een terrorist vermoorden, dat
hoort nu eenmaal bij een oorlog. 't Is ook zo dat een land
doorgaans genadiger is voor haar eigen mensen dan voor buitenlanders
– kijk maar hoe mild wij in Nederland zijn omgegaan met Nederlandse
soldaten die hebben huisgehouden in Indonesië.
»Voor mijn documentaire heb ik ook
even gepraat met Siert Bruins, het voormalige 'Beest van
Appingedam', die op het einde van de oorlog naar Duitsland
is gevlucht en sindsdien in het dorpje Breckerfeld woont
- hij gaat daar als Siegfried Bruins door het leven.
»In de jaren tachtig is hij door een
Duitse rechtbank tot zeven jaar cel veroordeeld voor medeplichtigheid
aan de moord op twee Joodse broers: hij had ze eerst zelf
een kuil laten graven, en ze dan neergeschoten. Maar het
dorp - tot de burgemeester toe - stond op zijn achterste
benen: Herr Bruins was toch zulk een netter Mann?
»Dat hij zoveel jaar na de oorlog
nog achter de tralies moest, dat was toch niet rechtvaardig?
Vrij illustratief voor hoe er in Duitsland vaak nog over
misdadigers uit de Tweede Wereldoorlog gedacht wordt.»
HUMO Klaas Carel Faber is op 24 mei
jongstleden in vrijheid overleden. Waarom heeft Nederland
eigenlijk nooit om zijn uitlevering gevraagd?
Levy «Omdat hij Duitser was, net als
Bruins. Die situatie blijkt bizar genoeg gebaseerd te zijn
op een schrijven van Adolf Hitler, de 'Erlass des Führers'
uit 1943. Daarin staat dat alle 'deutschstämmige' buitenlanders
die met de Duitsers meevochten, alle Ariërs zeg maar, automatisch
Duits staatsburger werden.
»In één van de laatste afleveringen
ga ik die Erlass des Führers trouwens in de Bundestag bespreken
met enkele Duitse parlementsleden. Ik zou zeggen: allemaal
kijken.» humo.be
|
