24-07-2003  
 

Czy kraje baltyckie czeka nowa fala procesów w sprawie Holocaustu?
Jacek J. Komar

 
 

Efraim Zuroff, szef Centrum Wiesenthala w Jerozolimie zajmujacego sie sciganiem nazistów, oglosil wlasnie koniec akcji "Ostatnia szansa" w krajach baltyckich. Dzieki niej wszyscy mieli poznac nazwiska baltyckich zbrodniarzy z czasów II wojny swiatowej do tej pory nie ujawnione. Zuroff uwaza, ze akcja odniosla sukces. Litewscy i lotewscy prokuratorzy mocno w to watpia

W lipcu zeszlego roku Zuroff obiecal, ze da 10 tys. dol. w zamian za informacje prowadzaca do skazania ukrywajacych sie jeszcze zbrodniarzy. Mieszkancy Litwy zglosili ok. 180 nazwisk osób, które w czasie II wojny mialy brac udzial w mordowaniu Zydów. Zuroff przekazal litewskiej prokuraturze 32 nazwiska wraz z zebranymi materialami na temat ich wojennej przeszlosci. Uwaza, ze te materialy wystarcza, by rozpoczec sledztwa "co najmniej w kilku przypadkach".

Na Lotwie zgloszono 38 nazwisk. Do prokuratury zostalo przekazane dziesiec z nich. W Estonii akcja nie udala sie. Przeslano zaledwie kilka nazwisk, ale do prokuratury nie oddano zadnej sprawy.

Z pierwszych wypowiedzi litewskich i lotewskich prokuratorów wynika, ze szanse, aby którys z podejrzanych stanal przed sadem, a tym bardziej by zostal skazany, sa nikle. Prokuratura na Litwie twierdza, ze przekazane materialy maja bardziej charakter zródel historycznych niz materialów dowodowych. - Wiekszosc danych jest fragmentaryczna i bez sprawdzonych dowodów - stwierdzil Rimvydas Valentukeviczius, szef wydzialu sledztw specjalnych litewskiej prokuratury generalnej. Zapewnil jednak, ze wszystkie podejrzenia zostana sprawdzone. Szanse na wszczecie sledztwa ma na przyklad sprawa mordu w wiosce Panemunelis na pólnocy Litwy w sierpniu 1941 r. Zuroff wymienil czterech mieszkanców wsi, którzy brali w nim udzial. Dwoje z nich juz nie zyje. Jeden mieszka na Litwie, a drugi za granica. Jesli sie okaze, ze nikt ta sprawa wczesniej nie zajmowal, to prokuratura przeprowadzi sledztwo.

URL: http://serwisy.gazeta.pl/metroon/1,0,1592491.html